Een boom krijgt de status monumentaal of toekomstboom als deze voldoet aan de criteria die daarvoor gelden. Je vindt deze criteria op de pagina documenten

We komen er steeds meer achter hoe belangrijk bomen zijn voor ons klimaat, de biodiversiteit en de luchtkwaliteit. En ook hoe groot hun meerwaarde is voor onze gezondheid en een fijn leefklimaat. Hoe groter en ouder een boom is, hoe waardevoller. We willen meer bomen in goede omstandigheden oud laten worden en willen dat regelen met een kapverbod en een bijdrage in de kosten.

Kapverbod
Een monumentale of toekomstboom valt onder het gemeentelijk kapverbod. Dat betekent dat een eigenaar de boom alleen mag kappen, als hij daar toestemming voor heeft. Deze wordt verleend als er sprake is van een onveilige situatie of een zwaarwegend maatschappelijk belang, dat zwaarder weegt dan het belang van boombehoud.

Bijdrage in de kosten
In bepaalde situaties bieden we een bijdrage voor het duurzaam in stand houden van een monumentale boom. Bijvoorbeeld als er twijfel bestaat over de veiligheid van uw boom en onderzoek nodig is. Of als een maatregel nodig is om de boom veilig en gezond te houden. De bijdrageregeling vind u onder ‘documenten’.

Rechtsbovenin het scherm kunt u uw adres invoeren.

Bomen zijn als gekleurde bolletjes op de kaart aangeduid. Bij klikken op een bolletje verschijnen de boomgegevens.

Deze lettercode geeft weer welke wetenschappelijke (latijnse) naam een boom heeft. Een verklaring daarvan vindt u op de pagina documenten.

Eind 2021 wordt de definitieve lijst monumentale en toekomstbomen vastgesteld en gepubliceerd. Daar zit ook een toelichting bij wat we met de reacties hebben gedaan.

Op de conceptlijst kunt u geen formeel bezwaar maken. U kunt wel een reactie indienen via het formulier op deze website. Als de lijst definitief is vastgesteld kunt u wel bezwaar maken. Hoe dit werkt kunt u lezen op www.bernheze.org,

Hiervoor wordt (opnieuw) getoetst aan de criteria die gelden voor monumentale bomen.

Dit is een positieve waarde die is ontstaan door (menselijk) gebruik wat zijn sporen heeft nagelaten in onze leefomgeving. Deze waarden zorgen vaak voor referenties naar het (lokale) verleden. In het geval van monumentale bomen kan men denken aan het typisch brabantse gebruik om voor boerderijen knot- of leilinden te planten als zonwering.
Maar ook het planten van herdenkingsbomen bij bijvoorbeeld de geboortes in het koningshuis of het planten van bomen ter nagedachtenis aan slachtoffers van oorlogen of pandemieën.  

Dendrologie is boomkunde. Een boom is dendrologisch waardevol als de soort of groeivorm heel weinig voorkomt en daardoor zeldzaam is.   

Deze datum is in elke brief vermeld. Dit is een administratief foutje bij het aanmaken van de brief. Waarvoor ons excuus.

Indien u bezwaar wilt maken, kan dit. Op de website van de gemeente leest u hoe u een bezwaar kunt indienen. 

Alle reacties zijn bekeken, maar niet elke reactie was reden om de lijst aan te passen.

De kaart en lijst zijn wel aangepast in de volgende gevallen:

• Beoordeling van de nieuw aangemelde bomen laat zien dat deze aan de criteria voldoen. Met name in de buurt van kasteel Heeswijk zijn bomen toegevoegd. Ook kwam het enkele keren voor dat van rijtjes particuliere knot-/leilinden niet het hele rijtje was aangeduid.

• Herbeoordeling van een boom laat zien dat een boom toch niet op de lijst thuis hoort. Dit kan bijvoorbeeld aan de orde zijn als bomen toch jonger zijn gebleken dan aanvankelijk gedacht, aangetoond door de boomeigenaar, of als bij nadere beoordeling blijkt dat een boom toch niet helemaal aan de criteria voldoet.

• De boom is inmiddels verdwenen. Dat kan voorkomen doordat er sinds de eerste inventarisatie en de vaststelling tijd is verstreken en er ondertussen bomen zijn gekapt of omgewaaid.

De kaart en lijst zijn niet aangepast in de volgende gevallen:

• Boomeigenaar wil niet dat zijn boom op de lijst komt, omdat hij de vrijheid wil houden om de boom te kappen wanneer het hem past. De essentie van het Bernhezer boombeschermingsprogramma is het kapverbod voor de bomen die aan de vastgestelde criteria voldoen. Daarom is dit geen reden geweest om bomen van de lijst te halen. Daarbij speelt mee dat we door deze systematiek nog relatief weinig boomeigenaren belasten met een kapverbod. Alleen aangewezen bomen vallen onder het kapverbod. Dit in tegenstelling tot de systematiek van voor 2008 toen er een generiek kapverbod gold.
• Boomeigenaar of projectontwikkelaar heeft een locatie op het oog om te bouwen en de monumentale boom staat op die plek. Bomen op voorhand van de lijst halen betekent dat deze nagenoeg zeker sneuvelen tijdens de planontwikkeling. Door ze op de lijst te laten staan, bestaat de mogelijkheid dat deze worden ingepast in het nieuwe bouwplan. Daarmee blijven waardevolle bomen behouden en ontstaan nieuwbouwplannen met groene kwaliteit. Als bij de planuitwerking blijkt dat de boom echt niet behouden kan blijven, kan het college besluiten een ontheffing op het kapverbod te verlenen als zij vindt dat deze bouwplannen nodig zijn vanuit een zwaarwegend maatschappelijk belang.
• Boomeigenaar stelt dat de boom niet helemaal gezond of onveilig is en daarom niet op de lijst thuis hoort. Het basiscriterium om op de lijst te komen is; ‘De boom mag niet in onherstelbaar slechte conditie verkeren, volledig verval mag niet binnen 10 jaar te verwachten zijn’. Enige vermindering van conditie mag dus voorkomen. Dat is zelfs te verwachten bij dergelijk oude bomen. De onafhankelijk boomdeskundige heeft op basis hiervan de inventarisatie verricht. Waar boomeigenaren sterke twijfels aangaven over hun boom heeft de inspecteur een herbeoordeling gedaan. Dit is doorgaans geen reden geweest om bomen van de lijst af te halen. Als een eigenaar van een monumentale boom in de toekomst gerede twijfels heeft over de veiligheid of duurzame instandhouding van zijn boom, kan hij daarbij hulp krijgen middels de Bijdrageregeling monumentale bomen.
• Sommige mensen vroegen om lanen of rijen gemeentelijke bomen aan te wijzen, waarbij enkelen expliciet knotbomen benoemden. Het is niet de bedoeling om hele rijen gemeentelijke bomen op te nemen op de lijst. Dat regelen we middels het Groenstructuurplan. Knotbomen zijn weliswaar vaak oude bomen maar als deze in de gemeentelijke bermen staan, mag men ervan uitgaan dat deze voldoende beschermd zijn middels het gemeentelijk beleid.
• Enkele personen hebben een herdenkingsboom aangedragen die is geplant vanuit een particulier initiatief, ter nagedachtenis aan een overledene. Deze plaatsen wij niet op de lijst omdat dergelijke individuele initiatieven voorbij gaan aan het maatschappelijke belang dat we met de Lijst monumentale en toekomstbomen willen dienen. Daarnaast laat de beschrijving in de criteria zien dat het om een breder maatschappelijk belang moet gaan. De beschrijving noemt: ‘…bijvoorbeeld herdenkingsbomen t.g.v. geboorten en huwelijken van prinsen/prinsessen, afscheid burgemeester, boomfeestdag’) Overigens zijn wel enkele andere herdenkingsbomen toegevoegd. Onder andere de Beatrixboom op het Vijfeiken in Heesch en de gelegenheidsbomen t.g.v. 900 jaar Brabant in Vorstenbosch.

In totaal zijn 95 reacties binnengekomen. De meeste reacties kwamen via het platform SamenBernheze.nl binnen middels de formulieren. Dit waren er 56. Daarnaast kwamen 39 reacties binnen via mail maar ook via telefoon.

Wij gaan er vanuit dat de boom eigendom is van degene die ook de eigenaar van de grond is. Daarvoor raadplegen wij het kadaster. Als een grondoverdracht of overlijden niet wordt gemeld bij het kadaster, blijft deze grond op naam van de verkeerde persoon staan. Dat kan verklaren waarom wij niet de juiste eigenaar aanschrijven. Mochten wij hiermee iemand kwetsen, dan bieden wij hiervoor onze welgemeende excuses aan.

In de conceptlijst had elke boom een BoomID. Hierin kwamen enkele dubbele nummers voor. In het nieuwe overzicht heeft elke boom een uniek referentienummer. Om de relatie met de conceptlijst duidelijk te houden, laten we het BoomID nog wel zien in het overzicht.

Mogelijk hebt u ook andere gronden in eigendom, zoals weilanden of akkers. Het kan zijn dat op die percelen een monumentale boom is aangewezen.